Yunanistan 20 Eylül erken genel seçimleri hakkında bilinmesi gereken her şey:
Seçimler ne zaman?
Yunan halkı sandığa 20 Eylül pazar günü gidiyor. Yerel saatle sabah 07:00’de açılacak sandıkları akşam 19:00’da kapanacak.
Seçimler neden kritik öneme sahip?
Antonis Samaras’ın liderliğini yaptığı koalisyon hükumeti Ocak’ta erken seçim yapılması kararı aldı.
Yunanistan’da, koalisyon hükümeti ve bazı bağımsız milletvekilleri tarafından desteklenen cumhurbaşkanı adayı Stavros Dimas seçimde yeterli oyu alamamıştı.
Yunanistan Anayasası’na göre üçüncü turda da cumhurbaşkanı seçilememesi nedeniyle parlamentonun 10 gün içerisinde feshedilmesi ve erken genel seçime gidilmesi gerekiyor.
Seçimleri kazanan Alexis Çipras Yunanistan’ın borçları konusunda AB ile daha sıkı bir pazarlığa girdi. Bazı reformların uygulanmasını reddeden Çipras, görüşmelerin tıkanması üzerine referanduma gitme kararı aldı.
Yunanistan’da referandumdan sonra korku ve panik havası oluştu. İnsanlar paralarını çekmek için bankalara akın etti. Hükumet sermaye çıkışını önlemek için bankalardan para çekmeye sınırlama getirdi.
Çipras’ın bazı reformları parlamentodan geçirmesinden sonra AB ile süren müzakerelerde sonuca ulaşıldı ve iki taraf arasında anlaşmaya varıldı. Ancak bu Syriza içerisinde bölünmelere yol açtı. Kesinti programına karşı çıkan gruplar Çipras’a destek vermedi. Çipras, bölünmüş bir halde devam edilemeyeceğini belirterek erken seçim kararı aldı.
Yunanistan’da seçim sistemi nasıl işliyor?
Yunanistan’da 18 ile 70 yaş arası her vatandaş oy kullanmak zorunda. Ancak şu ana kadar oy kullanmayanlara herhangi bir ceza verilmiş değil.
Yunanistan parlamentosu 300 sandalyeden oluşuyor. 250 sandalye nispi temsil sistemine göre dağılıyor. Parlamentoya girmek için yüzde 3’lük seçim barajını aşmak gerekiyor. Boş oylar, geçersiz oylar ve baraj altında kalan partilere giden oylar sandalye dağılımına etki etmiyor.
Kalan 50 sandalye ise oyların çoğunluğunu alan partiye bonus olarak gidiyor. 151 sandalye alan parti hükümeti kurmak için gerekli çoğunluğa ulaşmış oluyor.
Seçime katılan ana partiler / adaylar kimler?
Radikal sol parti – Syriza – Alexis Çipras
Yeni Demokrasi Partisi, ND – Vangelis Meymarakis
Popüler Birlik, PU – Laiki Enotita
Aşırı sağ parti – Altın Şafak – Nikos Mihaloliakos
Komünist Parti – Dimitris Koutsoumpas
Pasok ve Dimar partileri seçimlere Demokratik Koalisyon adı altında blok olarak katılıyor.
Seçim kampanyasına damga vuran konular ve partilerin pozisyonu nedir?
Yıllardır ekonomik krizle çalkalanan Yunanistan son 10 ayda üçüncü kez erken seçimlere gidiyor. Seçim kampanyalarından en fazla tartışılan konu doğal olarak ekonomi.
AB’nin istediği reformlara ve kesintilere karşı çıkan partilerle destek verenler arasında bölünme var. Kesintilere karşı çıkarak sükse yapan ve iktidara gelen Syriza da bir süre sonra AB’nin reformlarını kabul etmek zorunda kaldı. Seçimlerde Syriza ile başa baş giden Yeni Demokrasi partisi lideri Meymarakis, Çipras’ı daha önceki politikaları ve sözlerinin aksine evrildiğini ileri sürüyor.
Seçimden önceki son parlamento aritmetiği ne durumda?
Ocak ayında yapılan seçimlerde Syriza büyük bir çıkış yakalamış ve Yunanistan’da iktidara gelen ilk solcu parti olmuştu.
25 Ocak’ta yapılan seçimlerde ortaya çıkan aritmetik şöyleydi:
Syriza 149 sandalye
Yeni Demokrasi 76 “
Altın Şafak 17 “
Potami 17 “
KKE 15 “
ANEL 13 “
PASOK 13 “
Son kamuoyu anketleri ne gösteriyor?
Son anketler yine bir partinin tek başına iktidara geleceğini göstermiyor. Anketlere göre Syriza partisi Yeni Demokrasi partisinin çok az önünde. Sandıktan böyle bir sonuç çıkması halinde yine iktidar için koalisyon hükümeti zorunlu olacak.
